स्वातंत्र्याची पंचाहत्तरी काही दिवसांवर येऊन ठेपली असताना भारतीयांसाठी एक मोठी बातमी आली आहे. आता प्रत्येकजण आपल्या घरात रात्रंदिवस तिरंगा फडकवू शकतो. कारण केंद्रातील मोदी सरकारने स्वातंत्र्य दिनापूर्वी ‘प्रत्येक घरी तिरंगा समरोह’मधून तिरंगा फडकवण्याच्या नियमांमध्ये महत्त्वपूर्ण बदल केले आहेत. आतापर्यंत जनतेला सूर्योदयापासून सूर्यास्तापर्यंत राष्ट्रध्वज फडकावण्याची परवानगी होती. केंद्रीय गृह सचिव अजय भल्ला यांचे एक पत्र ऍक्सेस केले आहे; जे त्यांनी 20 जुलै रोजी सर्व सचिवांना लिहिले होते. तिरंगा फडकवण्याचे नवे नियम त्याच दिवसापासून लागू होणार असल्याचेही पत्रात म्हटले आहे. पत्रात नवीन नियमांबाबत म्हटले आहे की, भारतीय ध्वज संहिता 2002 मध्ये आणखी सुधारणा करण्यात आल्या आहेत. नवीन नियम खालीलप्रमाणे आहेत. राष्ट्रध्वज कोणत्याही मोकळ्या जागेवर किंवा कोणत्याही लोकप्रतिनिधीच्या घरात फडकवला जात असेल तर आता तो दिवसरात्र फडकवता येईल.
पूर्वी तिरंगा फडकवण्याचा नियम काय होता?
यापूर्वी असा नियम होता की जेव्हा राष्ट्रध्वज एखाद्या मोकळ्या जागेवर फडकवला जातो तेव्हा तो सूर्योदय आणि सूर्यास्तापर्यंत शक्यतोवर फडकवला जावा, मग हवामान कसेही असो. ‘हर घर तिरंगा’ सोहळ्यात सहभागी होण्यासाठी आणि आपल्या घरात राष्ट्रध्वज फडकवण्यासाठी नागरिकांना प्रोत्साहित करण्याच्या उद्देशाने हे पाऊल उचलण्यात आल्याचे गृह सचिवांनी आपल्या पत्रात म्हटले आहे. यंदा आपण स्वातंत्र्याचा अमृतोत्सव साजरा करत आहोत, प्रत्येक घरोघरी तिरंगा चळवळ बळकट करूया. 13 ते 15 ऑगस्टपर्यंत घरात तिरंगा फडकावा. केंद्रीय गृहसचिवांनी आपल्या पत्रात म्हटले आहे की सरकारला अपेक्षा आहे की 13 ऑगस्ट रोजी सुमारे 30 कोटी घरांमध्ये तिरंगा फडकवला जाईल.
पंतप्रधान मोदींचे ट्विट करून जनतेला आवाहन
शुक्रवारी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनीही ट्विट करून प्रत्येक घरात तिरंगा उत्सवासंदर्भात जनतेला यात सहभागी होण्याचे आवाहन केले होते. पीएम मोदींनी आपल्या ट्विटमध्ये म्हटले आहे की, ‘यावर्षी जेव्हा आपण स्वातंत्र्याचा अमृत महोत्सव साजरा करत आहोत, तेव्हा प्रत्येक घरात तिरंगा चळवळ मजबूत करूया. 13 ते 15 ऑगस्ट दरम्यान तिरंगा फडकावा किंवा आपल्या घरांमध्ये लावा. या चळवळीमुळे राष्ट्रध्वजाशी आपला संबंध अधिक दृढ होईल, असे मोदींनी म्हटले आहे.
याआधी 2009 मध्ये सरकारने उद्योगपती नवीन जिंदाल यांना विविध ठिकाणी रात्रंदिवस तिरंगा फडकवण्याची परवानगी दिली होती. मात्र, आता नियम बदलल्यानंतर सामान्य जनताही रात्रंदिवस आपल्या घरांमध्ये तिरंगा फडकवू शकते.
